Devletşâh’ın tezkîresinde kendisinden “Adâletli, bilgili, kahhâr ve himmet sahibi bir padişah idi. Yıldızlar ilmindeki derecesi yüksekti. Bu ilmin inceliklerine vâkıftı. Âlimlere çok hürmet ederdi. Onun zamanında ilim ve fazilet sahiplerinin mevkii çok yüksek idi. Kendisi hendese ve heyet ilimlerini çok iyi bilirdi. Âlim ve fâzıllar İslâm devrinde ve hatta İskender-i Zü’lkarneyn zamanından şimdiye kadar geçen müddet … Devamını oku
1332’de vefât eden ve Garibnâme adlı kitabıyla Anadolu sâhasındaki ilk Türkçe eseri veren, “Türk diline kimse bakmaz idi / Türklere hergiz gönül akmaz idi / Türk dahi bilmez idi bu dilleri / İnce yolu ol ulu menzilleri.” mısrâlarıyla mâruf büyük dedesi Âşık Paşa’ya nisbeyle anılan Âşıkpaşaoğlu’nun en büyük dedesi, 1240’ta Türkiye Selçuklularına karşı heterodoks Babâî … Devamını oku
Bursa doğumlu olan ve tüccarların o dönemde “hoca” olarak çağrılması dolayısıyla tüccar babasına nisbetle Hocazâde adıyla ünlenen kelâm âlimi ve kazasker. Ayasuluk Çelebisi Mehmed’den usûl, meânî ve beyân dersleri alan, ardından Bursa Sultâniye Medresesi’nde ilim tahsilini sürdürüp hocası tarafından (II.) Murad’a takdim edildikten sonra sırasıyla kadı ve müderris olarak tâyin edilen Hocazâde Fâtih Mehmed’in âlimler … Devamını oku
Zengin ve asîl bir âilenin çocuğu olan Ali Şir Nevâî evvelâ babasının vesilesiyle Timurlulardan Ebû’l Kâsım Bâbür’ün himâyesine girmiş, sultânın teveccühüne mazhâr olarak onun tarafından “Oğlum” hitabıyla iltifat görüp takdir edilmiştir. Aynı himâyeyi gören ve kendisi gibi bir sanatkâr olan Timurlu hükümdârı Hüseyin Baykara’nın mühürdârı, dîvân beyi ve nedîmi olmakla birlikte bir hattat, ressam, mûsikîşinas, kat’ … Devamını oku
Türkçe nesrin önde gelen temsilcilerinden ve Fâtih devrinin en etkili âlimlerinden olan Sinan Paşa, muhtemelen Bursa’da doğmuştur. Dedesi, Sivrihisar kadısı Celâleddin Efendi, babası ise İstanbul’un ilk kadısı olan Hızır Bey’dir. Bâzı rivâyetlere nazaran Hızır Bey’in, Nasreddin Hoca’nın soyundan geldiği kabûl edilmesine rağmen M. Tulum’un da belirttiği gibi, “Nasreddin Hoca hakkındaki bilgilerimizin bu kabûle destek verecek yeterlikte … Devamını oku
Alevî – Bektaşî geleneğinin yedi büyük şâirinden biri kabûl edilen Pir Sultan Abdal, “Mağrıptan çıkar görünü görünü / Kimse bilmez evliyanın sırrını / Koca Haydar şâh-ı cihân torunu / Ali nesli güzel imam geliyor” dörtlüğünden anlaşıldığı gibi, Şeyh Haydar’ın torunu ve Şah İsmâil’in oğlu olan Şah Tahmasb’ın zamânında yaşamıştır. Sivas’ın Banaz köyünde doğan ve “İsmim … Devamını oku
Doğduğu yer, yaşadığı dönem, şiirleri ve öldüğü yer konusunda pek çok ihtilâf olan şöhretli Türk halk şâiri. Araştırmacılar genellikle şiirlerine 17. asır cönklerinde rastlandığı için bu asırda yaşamış olabileceğini öne sürmüşlerdir; fakat cönklere şiir kaydedilmesi geleneğinin daha önceki asırlarda pek bulunmaması ve bahsedilen asırda yaygınlık kazanması bu geniş tarihlemenin bir alt terminus (sınır) kabûl edilemeyeceğini … Devamını oku
Bursa doğumlu, aklî ve naklî ilimlerde uzman, ansiklopedist âlim. İlk derslerini, doğduğunda Ankara’da olan ve 12 -13 yaşlarındayken kendisini bu şehre getiren babasından almıştır. Amcasından Arapça dersleri alarak tahsilini sürdüren Taşköprülüzâde, 1525 – 1539 yılları arasında Dimetoka, İstanbul, Üsküp ve Edirne’de çeşitli medreselerde müderrislik yaptıktan sonra son olarak Sahn-ı Semân müderrisliğine getirilmiş, 1545’te Bursa kadılığına … Devamını oku
İlk Paşa sancağının merkezi ve Osmanlı denizciliğinde kaptan paşaların tahtı olarak bilinen Gelibolu’da doğan ve buraya Lârende’den göç eden bir âileden gelen Pîrî Reis, eseri Kitâb-ı Bahriye’de de belirttiği gibi (“Birâderzâde-i merhûm Reîs Gâzî Kemal Pîrî Reis bin el-Hac Mehemmed”), bir başka Türk denizcisi olan Kemal Reis’in kardeşi Hacı Mehmed’in oğludur. 1481’den îtibâren yanına yeğenini … Devamını oku
Dedesi olan Fâtih çağı bey ve bilgini Tokatlı Kemâl Paşa dolayısıyla Kemâlpaşazâde, Kemalpaşaoğlu veya İbn Kemâl olarak anılan büyük Osmanlı şeyhülislâmı, âlim, târihçi ve şâir. Amasya sancağında şehzâde Bâyezid’in nişancı ve lalası olan babası Süleyman Bey, bu sancağın askerleriyle İstanbul’un fethinde bulunmuş tımarlı bir sancak beyidir. Bu âileden geldiği için kariyerinin başında kendisi de asker … Devamını oku