İslam’ın iman esaslarından biri de meleklere imandır. Kur’an’da pek çok ayette meleklerden, özelliklerinden, görevlerinden bahsedildiği gibi meleklerin varlığına imandan da bahsedilir. “Allah’ın elçisi ve müminler, rabbinden ona indirilene iman ettiler. Her biri Allah’a, meleklerine, kitaplarına ve peygamberlerine inandılar…” Meleklere iman etmenin gerektiği de ayrıca ifade edilir. “Ey iman edenler! Allah’a, peygamberine, peygamberine indirdiği kitaba ve daha önce indirdiği kitaba iman edin. Allah’ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve ahiret gününü inkâr eden kimse iyice sapıtmıştır.”
Peygamberimize (s.a.s.) “İman nedir?” diye sorulduğunda, “İman, Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, iyisi ve kötüsüyle kadere inanmandır.” şeklinde cevap vermiştir. Biz Kur’an ve hadislerin açık ifadesinden, meleklere imanın gereğini ve meleklerin var olduğunu anlıyoruz. Allah tarafından gönderilen kitabımızın her söylediği haktır ve gerçektir. Hayatı boyunca yalan söylememiş olan Peygamberimizin (s.a.s.) meleklerin varlığı hakkında bize bildirdikleri vahiy kaynaklı bilgilerdir. O hâlde meleklerin var olduğu kesin ayet ve hadislerle sabittir.
Biz onları göremiyoruz ama peygamberler meleklerle görüşmüşlerdir. İlahi vahyi bir melek olan Cebrail (as) aracılığıyla almışlardır. Bu durum bütün peygamberler için geçerlidir. Ve bu sebeple de bütün semavi dinlerde melek inancı mevcuttur.
Meleklerin varlığına pozitif bilimlerdeki gibi deliller getirebilmek, meleklerin görülür ve duyularla algılanır olmaktan uzak olması sebebiyle mümkün değildir. Ancak akıl, bu gibi iman konularında, bahsi geçen konunun gerçekliğini kavramakla görevlidir. Her ne kadar akıl, meleklerin varlığına bir delil getiremese de meleklerin var olup olmadığını akledebilir. Bu durumda ilk hareket noktası Allah’ın böyle varlıklar yaratmaya güç yetirebilecek olmasıdır. En nihayetinde kendi fiziksel varlığımızda dahi Rabbimiz göremeyeceğimiz nice varlıklar yaratmıştır. Hayat gibi, akıl gibi… Aynı şekilde âlemde de böylesi varlıklar yaratabilir. Akıl meleklerin var olmasını mümkün görür. İmkânsız görmez. Özetle nasıl ki aklımız, ruhumuz ve bir hayatımız varsa melekler de vardır.
Melekler gözle göremeyeceğimiz varlıklar olunca onlar hakkındaki bilgiyi Kur’an ve hadisler yoluyla elde edebiliriz. Kur’an ve hadislerde ifade edildiğine göre;
1 Melekler nurdan yaratılmışlardır.
2 Erkeklik dişilik, yeme içme, yorulma usanma gibi insani özellikleri yoktur.
3 Allah’ın kendilerine verdiği görevleri yaparlar. Allah’ın emrinin dışına çıkmazlar.
4 Son derece güçlü kuvvetli ve süratle hareket edebilen varlıklardır.
5 Normal şartlarda gözle görülmezler.
6 Melekler Allah’ın izniyle çeşitli şekil ve kılıklara bürünebilirler. Bu durumda insanlar tarafından görülebilirler.
7 Melekler gaybı bilmezler. Sadece Allah’ın kendilerine verdiği bilgileri bilebilirler.