Kuran başka dillere tercüme edilebilir mi? Kuranın çevirisi olur mu? Kuran başka dillerde okunur mu?

Kur’an’ın orijinal dili Arapçadır. Kur’an, bu dil üzerinden insanlığa gelen bir mesajdır. Bu dilin kurallarına ve inceliklerine uygun şekilde pekâlâ diğer tüm dillere tercümesi yapılır. Hatta yapılmalıdır. Çünkü her ne kadar bir dilde inmiş olsa da Kur’an’ın anlamı insanlığı muhatap almaktadır. İnsanlar için gelen son ilahi mesajdır ve bundan sonra insanlar başka bir ilahi mesaj ile muhatap olmayacaktır. Allah’ın tüm insanlara göndermiş olduğu mesajı sadece Arapça okuyup anlayanlar ile sınırlamak en başta mesajın sahibi olan Allah’a sonra da doğrudan mesajın tüm insanları kuşatan amacına karşı saygısızlık olacaktır. Kur’an’da ayetleri anlaşılsın diye Arapça bir Kur’an olarak indirildiğine yönelik ayetler olsa da hiçbir ayette “Ey Arapça bilenler” şeklinde bir hitap bulunmamaktadır. Çünkü Kur’an’ın Arapça inmesinin nedeni Arap dilinin kutsal olması değil indiği toplumun dilinin Arapça olması nedeniyledir.

Dolayısıyla esas olan dil değil anlamdır. Ayetler, insanlar akıllarını kullanabilsinler yani ayetler anlaşılsın diye Arapça olarak indiğini söylemektedir. Öte taraftan Kur’an’daki hiçbir ayette insanların Allah’ın ayetlerini anlamaları için Arapça öğrenmeleri gerektiğine dair bir uyarı yoktur. Çünkü Allah’ın tüm insanlara yönelik olan mesajı, sadece mesajın indirildiği dili bilip konuşan insanlar ile sınırlandırılamaz. Kur’an’ın bizzat Arapça orijinal metninin içinde farklı dillerden, önceki nebi ve resullerin diyaloglarından tercümeler vardır. Geçmiş kavimlere gelen nebi ve resullerin toplumlarına kendi dilleri ile hitap etmelerine rağmen, Kur’an’da bu toplumlardaki nebi ve resullerin konuşmaları Arap dilinde aktarılmıştır.

Her dilde olduğu gibi Arap dilinde de kendine özel kurallar vardır. Arap dilini iyi bilen kişiler tarafından dikkatli ve özenle hazırlanacak tercümeler ilahi mesajın, indiriliş amacına uygun bir şekilde tüm insanlara ulaşmasına vesile olacaktır. Arapçanın çok yönlü ve özellikli bir dil olduğu ve bu yüzden başka dillere tercümesinin yapılamayacağı iddiası gerçekçi değildir. Allah Kur’an’ı sadece Arap dili ve edebiyatının zirvesindeki insanlar anlayabilsin diye indirmemiştir. Kur’an’ın çok derin ancak sade bir anlatım tarzı vardır. Özellikle hüküm ve ders içerikli ayetleri, her seviyeden insanın kolaylıkla anlayabileceği şekildedir. Kur’an Allah’tan gelmiştir ancak muhatabı insandır. Bu yüzden her insanın ortalama bir zekâ ve çaba ile anlayabileceği şekilde indirilmiştir.1118 Yine ayetlerde dikkat çekildiği gibi Allah’ın insanlara bir rahmeti olarak herkes anlasın diye Kur’an kolay kılınmıştır.1119 Şayet Kur’an herkes tarafından anlaşılmayacak bir kitap olsaydı, Allah hesap günü aralarında fark gözetmeksizin tüm inananların Kur’an’dan sorumlu tutulacağını bildirmezdi.

Emre Dorman