Kadınlar adetliyken neler yapamaz? Adetli kadınlara yasak olan şeyler neler? Adetli kadınlara dini yasaklar neler?

Kadınların aybaşı dönemlerinde mescitlere giremeyeceği, oruç tutamayacağı, namaz kılamayacağı, hatta Kuran’a bile dokunamayacağı “İslam” adına ifade edilmektedir. Oysa Kuran’da bu ibadetlerin aybaşı dönemlerinde yapılmasıyla ilgili bir kısıtlama yoktur; aybaşı dönemleriyle ilgili tek yasak bu dönemde cinsel ilişkiye girme yasağıdır. İlgili ayet şöyledir:

Sana aybaşı halini sormaktalar. De ki: “O, rahatsızlık veren bir haldir. Aybaşılı oldukları sırada kadınlardan uzak durun ve onlar temizleninceye kadar kendilerine yaklaşmayın. İyice temizlendiklerinde, Allah’ın emrettiği yerden onlara varın.” Şu bir gerçek ki Allah, tevbe edenleri ve temizlenenleri sever.

Bakara 222

Kuran’da aybaşı dönemleriyle ilgili tek yasaklama; hem kadına hem erkeğe yönelik ortak bir yasak olan, bu dönemlerde cinsel ilişkiye girme yasağıdır. Eğer Allah, kadınların bu dönemlerde Kuran okumamasını, mescitlere gitmemesini, namaz kılmamasını, oruç tutmamasını isteseydi bir cümleyle bile olsa bunları belirtmez miydi? Madem Allah böyle bir yasak koymamış elbette bu dönemlerle ilgili böyle bir yasak olduğu iddia edilemez ve kadınlar bu dönemlerde mescitlere de gidebilirler, ibadetlerine devam da edebilirler, Kuran da okuyabilirler.

Diyanet İşleri Başkanlığı da yapmış olan müfessir Süleyman Ateş, bu konuda şöyle demektedir: “Kur’an’ın sınırlamadığı bir şeyi kimse sınırlayamaz. Kuran’a ters şeyler hadis olamaz. O rivayetler, Peygamber’e iftiradır. Aybaşılı kadın hakkında Yahudilikten ve çeşitli uluslardan Araplara sızan gelenekler hadis biçimine getirilerek İslam literatürüne sokulmuştur. Bunların aslı olsaydı, mutlaka Kuran’da kadının aybaşı halinde bu ibadetleri yapamayacağına dair bir açıklama olurdu… Zira Kuran, ibadet yapmama gibi önemli bir hali kapalı bırakmaz, bunu belirtirdi. Kuran, aybaşı halindeki kadınla cinsel ilişki yapılmamasını söylüyor da aybaşı halindeki kadının namaz kılamayacağını, oruç tutamayacağını, diğer ibadetleri yapamayacağını neden söylemiyor? Yoksa Allah katında, cinsel ilişki namazdan, oruçtan, Kuran okumaktan daha mı önemlidir? Kuran’a ters bu tür düşünce ve uygulamaları bırakıp Kuran’a dönmeli ve Kuran ne diyorsa onu uygulamalıyız.”

Aşağı yukarı kadınların hayatının beşte biri kadarını kaplayan bu dönemde, Allah ile iletişimde bulunacakları ibadetleri yasaklamak, kadınları bu dönemde adeta kirliymiş gibi değerlendirmek, düzeltilmesi şart ve Kurani temeli olmayan önemli bir sorundur. Kaldı ki bu özel durumdaki kadınları ibadetlerden yasaklayanların esas kaynağı hadisler olsa da, kadınların aybaşılı iken her türlü ibadeti yaptıkları, mescitlerden uzak kalmadıklarını ifade eden hadisler de mevcuttur.

Peygamberimiz, aybaşılı Hz. Ayşe’ye, “Mescitten bana seccade getir” demesi üzerine, Hz. Ayşe, aybaşılı olduğunu söylemiş, Peygamberimiz “Aybaşı, senin isteğinle olan bir şey değildir. Sen mescide git, bana seccadeyi getir” demiştir. Bu hadis, kadınları bu dönem içerisinde camilerden uzak tutmaya çalışanlara cevap niteliğindedir. Bu konuda Tirmizi, Ebu Davud, Nesai, İbn Mace ve Müslim tarafından şöyle bir hadis de nakledilmiştir: “Yahudiler kadınlar aybaşı gördüklerinde onlarla birlikte yemek yemez ve onlarla birlikte aynı evde oturmazlardı. Sahabe bu konuyu Hz. Peygamber’e sorunca, “Sana aybaşı halini sormaktalar. De ki: “O, rahatsızlık veren bir haldir. Aybaşılı oldukları sırada kadınlardan uzak durun… (Bakara Suresi 222) ayeti nazil oldu. Bunun üzerine Resulullah şöyle dedi: “Nikah (cinsel ilişki) dışında her şeyi yapabilirsiniz.” Bu hadis de, İslam’da, Yahudi lerin kadınlara aybaşı durumundaki yaklaşımlarından farklı bir tutum benimsendiğini göstermeye yetmektedir.

Kadınlara uygulanan bu yasakların İsrailiyattan İslam’a geçtiğini görmek hiç de zor değildir. Yahudiler aybaşı dönemlerinde kadınların kirli olduklarını, kutsal kitaplarına dokunamayacaklarını, ibadet edemeyeceklerini, bu dönemde giydikleri tüm elbiselerin de kirli sayılacağını ifade etmektedirler. Allah’ın vahyettiği şekliyle Yahudilikte bu hükümlerin ne şekilde olduğu hakkında bir yorum yapamayız ama Kuran’da böylesi yasakların temeli olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. İranlılar da, eskiden, aybaşı halindeki kadını evden çıkarırlar, kent dışında küçük bir çadıra kapatırlardı. Aybaşılı kadına yemek götüren kişi dahi, aybaşılının temas ettiği eşyaya değerek pis olmaması için ellerini, burnunu ve kulaklarını bez parçalarıyla sarardı.

Namaz kılmak bir Müslüman’ın hayatında çok önemli bir yer tutar; kul, günün belirlenmiş vakitlerinde Allah’a yönelerek Allah’la bağını capcanlı tutmaya çalışır. Namaz kılmak, önemli bir kulluk vazifesidir, ne kazası vardır ne de telafisi. Bu yüzden, Müslümanlar, binek üzerinde yolculuk halindeyken yankesiciler gibi gruplardan çekinirlerse, hatta savaş gibi zor şartlarda bile namazı bırakmazlar; ya binek üzerinde kılarlar ya da kısaltıp kılarlar.

Bir endişe duyarsanız yürüyerek veya binek üzerinde kılın. Güvene kavuştuğunuzda bilmediğiniz şeyleri size öğrettiği şekilde Allah’ı zikredin.

Bakara 239

Yeryüzünde dolaştığınız zaman, kafirlerin size bela çıkarmasından endişe edersiniz, namazı kısaltmanızda bir sakınca yoktur. Elbette kafirler sizin için açık bir düşmandır.

Nisa 101

Tehlikeli durumlarda bile namaz kılmaya ara verilmezken, nasıl oluyor da kadınlar, hayatlarının beşte biri kadarına denk gelen bir zaman diliminde bu ibadetten men edilmektedirler? Hem de

Kuran’da bununla ilgili bir hüküm yokken! Bu yaklaşımın Kurani ve akli bir temeli yoktur. Ancak Kuran’da, hasta olanların oruçlarını, hasta oldukları günde tutmayarak başka günlerde kaza edebilecekleri geçmektedir (Bakara Suresi 185). Bazı kadınlar, aybaşı dönemlerini oldukça sıkıntılı geçirmektedirler; elbette bu kadınlar Kuran’da sunulan kolaylıktan yararlanıp oruçlarını başka bir zamanda kaza edebilirler. Fakat bu dönemde, kadınların mescitlere girmesini, Kuran okumasını, oruç tutmasını ve namaz kılmasını engellemek düzeltilmesi gerekli önemli bir hatadır. İsrailiyatın dinimizdeki ve özellikle kadın meselesindeki olumsuz etkisinin sanılandan çok daha büyük olduğu görülmektedir.