Kader ve kazaya inanmak, “Amentünün esasları” olarak ifade edilen, müminin iman etmesi gereken temel esaslardan biridir. “Amentü” kelimesi Arapça bir kelime olup kalbe ait bir eylem olan inancın temel unsurlarının, “ben inandım ve ilan ediyorum ki” anlamıyla dil ile de ifade edilmesidir. Peygamberimiz (s.a.s.), vahiy meleği Cebrail’in kendisine “İman nedir?” diye sorması üzerine, “İman, Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, hayır ve şerriyle kadere inanmandır.” diyerek kadere inanmayı iman esasları arasında zikretmiştir.
Kader bir yönüyle Rabbimizin gücükudreti ve ilminin sonsuzluğuyla âleme koyduğu düzen ve ölçüdür. Bilim adamlarının “cosmos” yani kâinattaki mükemmel uyum teorileri üzerine yaptıkları çalışmalar ile de sabittir ki, varlık âlemi belli bir ahenk ve uyum içerisinde devam etmektedir. Kâinattaki bu düzen, her şeyin birbiri ile ilişkili olduğu mükemmel bir sistemi açıklar. Rabbimiz her şeyin sahibi olduğu için dünyanın kendi ekseni ve güneş etrafındaki hareketini bildiği gibi kendisi planladığı için dünyanın sonunu da bilir. “Güneş de kendi yörüngesinde akıp gitmektedir. Bu mutlak güç sahibi, hakkıyla bilen Allah’ın takdiri (düzenlemesi)dir.” Atomun sahip olduğu güç ve enerjiyi bildiği gibi insanı yaratan olduğu için onun kapasitesini, yeteneklerini eylem ve hareketlerini de bilir. Geçmiş ve gelecekteki her şeyi en ince ayrıntısına kadar bilen tek varlık O’dur. “Allah görüleni de görülmeyeni de bilir, çok büyüktür, çok yücedir.” “Yerin içine gireni ve ondan çıkanı; gökten ineni, oraya çıkanı bilir. O çok merhamet edici, bağışlayıcıdır.”
Kur’an’da her şeyin Rabbimizin dilemesi ve takdirine bağlı bulunduğunu ifade eden ayetlerin yanı sıra Allah’ın ilminin olmuş ve olacak tüm varlık ve olayları kuşattığını belirten ayetlerde de kader ve kazaya imanın gerekliliğine dair işaretler vardır.
Allah’ın her şeyin yaratıcısı olduğunu, kâinattaki her şeyin O’nun dilemesi ve ilmi ile meydana geldiğini ifade eden ayetler, kapsam açısından kader ve kazaya yetkili otoritenin yaratıcı tek varlık olan Allah olduğuna ve kâinattaki her şeyin belli bir kadere bağlı olduğuna işaret eder.