Yüce Allah’ın insanlara bahşetmiş olduğu en büyük nimet yaşamdır. Bu sebeple yüce Allah, haksız yere cana kıymayı yasaklamıştır. Haksız yere canına kıyılan kişinin ailesine kısas yani bu suçu işleyene aynısı ile karşılık vermek hakkı tanınmıştır. Ayetlerde: “Ey aklı ve gönlü işleyenler, kısasta sizin için hayat vardır. Bu sayede korunmanız umulmaktadır.” (2/179) buyrularak haksız yere cana kıyan bir katilin öldürülmesinin, Allah tarafından insanlara bahşedilmiş olan yaşam hakkının bu kadar kolay ortadan kaldırılmasının önüne geçeceği yani kısas uygulamasının insanların bu konuda daha hassas olmalarını sağlayacağına dikkat çekilir. Günümüz dünyasında adeta meslek haline getirilen tetikçilik gibi insanlık dışı uygulamalar göz önünde bulundurulduğunda işlediği suç sonucunda kendi canının da alınacağını bilen birinin bu kadar kolay insan öldüremeyeceği açıktır. Ancak pek çok insan yasalardaki boşlukları ya da bir af ümidini fırsat bilmekte ve bu alanda para ve şöhret elde edeceği inancından da cesaret alarak gözünü kırpmadan insanların canına kıyabilmektedir.
Kısas, özellikle kırsal kesimlerde sıkça rastlanan töre cinayetlerinin de ciddi anlamda önünü kesecek bir uygulamadır. Adeta dinselleştirilmiş töre uygulamaları sebebiyle yıllarca pek çok insanın haksız yere katledildiği bilinmektedir. Yine ayette ifade edildiği gibi kısas hakkı tanınan tarafın öldürmekte sınır tanımazlık edip aşırılığa gitmemesi emredilir. Medyadaki haberlerden öldürülen bir kişiye karşılık onlarca kişinin katledildiği olaylara tanık olmuşsunuzdur. Bu noktada da ayetler net bir biçimde kısasın adil bir biçimde gerçekleştirilmesinin önemine dikkat çekmektedir. Kan davaları sebebiyle de yıllarca haksız yere pek çok insanın canına kıyıldığını gördük. Kan davası güdülen taraflar açısından da kısas hakkı ilk defa haksız yere öldürülen tarafındır. Diğer taraf bu davayı sürdürdüğü her defasında haksız yere cana kıymaya devam etmekte ve dolayısıyla her seferinde ilk defa öldürülen tarafa kısas hakkı doğurmaktadır. Tüm bunlar ve benzeri uygulamalar dikkate alındığında yüce Allah’ın aziz kılmış olduğu cana haksız yere kıymanın ayetler tarafından yasaklanarak karşılığında ölüm cezasının verilmesinin hikmeti daha iyi anlaşılmaktadır.
Yine diğer canlılar açısından olaya bakıldığında da şüphesiz yerdeki ve gökteki tüm canlılar Allah’ın yüce sanatının birer nişânesi (göstergesi) olarak insanların hizmetine sunulmuşlardır. Pek çok hayvanın etinden, sütünden, gücünden, yününden ve benzeri özelliklerinden istifade ederiz. Bu sebeple tüm canlıları da yüce Allah’ın nimeti olarak görmek, onlara zulmetmemek ve sadece zevk için yapılan avcılık ve benzeri cana kıymaların insanlık dışı davranışlar olduğunu bilmek gerekir.
Allah’ın saygıya layık kıldığı cana haklı bir sebep yokken kıymayın. Kim haksızlıkla öldürülürse, onun velisine söz hakkı vermişizdir. Ama o da öldürmede sınır tanımazlık etmesin. Çünkü kendisine yardım edilmiştir.
İsra Suresi Ayet 33