Benî Kurayza, Medine’de yaşayan üç Yahudi kabilesinden biridir. Hz. Peygamber’in hicretten sonra yaptığı Medine Sözleşmesi’ne üç Yahudi kabilesi olan Benî Kaynukâ, Benî Nadîr ve Benî Kurayza katılmışlardı. Bu anlaşmayla hem Medine’de Yahudilerin haklarını korumaya alınmış hem de herhangi bir saldırı durumda şehrin beraber korunması kararlaştırılmıştır.
Savaşın Sebebi
Medine Sözleşmesi’ni bozan Benî Kaynukâ ve Benî Nadîr kabileleri Medine’den gönderildiklerinden dolayı Hendek Savaşı esnasında Medine’de üç Yahudi kabilesinden yalnızca Benî Kurayza kalmıştı.
Medine’den haksız yere sürüldüklerini söyleyen Benî Kaynukâ, Benî Nadîr kabileleri Hendek Savaşı’ndan önce Benî Kurayza kabilesini de yanlarına çekmek istemişler; fakat başarısız olmuşlardı. Hendek Savaşı esnasında anlaşmayı bozan Kurayzalılar düşmanla anlaşmış ve Müslümanlara ihanet etmişlerdir. Hendek Savaşı daha bitmeden böyle bir ihanetin olması, savaş cephelerinin artmasına sebep olmuş ve Müslümanların zor günler yaşamasına neden olmuştur.
Savaşın Hazırlıkları
Hendek Savaşı için yola çıkan Ebû Süfyân ilk iş olarak Huyey b. Ahtab’ı Kurayzalılara göndererek Müslümanlarla yaptıkları anlaşmayı bozmalarını ve Kureyşlilerin yanında savaşmaları konusunda onları ikna etmesini istemiştir.225 Bu teklifi ilk başta kabul etmeyen Kurayzalılar son ana kadar bekleyip Mekkeli müşriklerin Medine’ye kadar geldiğini görünce Müslümanların bu zor şartlarını fırsat bilip anlaşmayı bozmuştur.
Müşriklerle yapılan Hendek Savaşı bittikten sonra Hz. Peygamber evine çekilmiş ve silahı bırakıp baştan aşağı yıkandığı esnada Cibrîl yanına gelmiş ve “Silâhı bıraktın mı? Vallahi ben silâhı bırakmadım”, demiştir. Hz. Peygamber : “Öyleyse nereye?’’ diye sormuştu. O da: “İşte şuraya” dedi ve Benî Kurayza’ya doğru işaret etmişti. Anlaşmayı bozan Yahudilerin haberi Hz. Peygamber’e ulaştığında bu durumdan son derece rahatsızlık duymuş ve savaş için hazırlıklara başlamıştır.
Hz. Peygamber ordusunu hazırlayıp Zilkâde ayının sonlarına doğru hicretin beşinci senesinde Benî Kurayza kabilesinin üzerine yürüdü.228 On beş veya yirmi beş gün sürdüğü söylenen bu savaş da Müslümanlar üç bin piyade ve otuz altı süvariden oluştuğu Benî Kurayza savaşçılarının ise toplamda yedi yüz kişi oldukları rivayet edilmektedir.
Müslümanların kuşatmalarına dayanamayan Kurayzalılar, uzlaşma yapmak için Nebbâş b. Kays’ı Hz. Peygamber’e elçi olarak göndermişlerdi. Benî Nadir kabilesinde olduğu gibi develerin taşıyabileceği kadar mal ile Medine’den ayrılmayı teklif etmişlersede bu teklifleri Hz. Peygamber tarafından reddedilince teslim olma kararı almışlardır. Ganimet olarak ev eşyası, kumaş, elbise, sığır, deve’nin yanında bin beş yüz kılıç, iki bin mızrak, bin beş yüz kalkan ele geçirilmişdi. Savaşın sonunda Evs’ten Sa‘d b. Muâz hakem tayin edilmiş ve vereceği karara herkes razı olmuştur. Savaş esnasında ihanet ettikleri ve düşmana yardım etmeleri sebebiyle savaşan eli silah tutan erkeklerin tamamın öldürülmesine karar verilmiştir.