Yukarıda da belirttiğimiz gibi itikafa giren kişi Allah’a itaate ve ibadete kendini verebilmek için mescide bağlanır. Gayretinin büyük bir kısmını zikir ve Kur’an okumak gibi Allah’a yaklaştırıcı meşguliyetlere vermesi gerekir. Fakat itikafa giren kişinin fiilleri şu kısımlara ayrılır: Mubah, meşru, mustehap ve yasak olan kısımlar.
İtikafa giren kimse için meşru olan fiiller: Bu kişi için meşru olan şeyler Allah’a itaat etmesi, ona ibadet etmesi ve yaklaşmasıdır. Çünkü bu itikafın özüdür ve gayesidir. Bu sebeple mescidlerle sınırlandırılmıştır.
Diğer bir kısım fiiller yasaklanan fiillerdir. Bunlar itikafa aykırıdır. Mesela mazeretsiz dışarı çıkması, alışveriş yapması veya eşiyle ilişkiye girmesi veya itikafın gayesine aykırı olduğu için itikafı iptal eden benzeri fiiller böyledir.
Üçüncü kısım fiiller caiz ve mübah olan fiillerdir. Mesela insanlarla konuşmak ve onların halini hatırını sormak gibi Allah’ın itikaftaki kişiye mubah kıldığı fiiller böyledir. Kendisinin yemek ve içmek için dışarı çıkması veya büyük ve küçük abdestini bozmak için dışarı çıkması da bu kısma girer. Meşru ve vacip olan bir şey için çıkması da böyledir. Hatta bunlar için dışarı çıkmak vacip bile olur. Bu tür bir fiili yapmayı şart koşmuşsa bir sakınca yoktur. Şart koşmamışsa dışarı çıkmaz. Bu bir hastayı ziyaret etmek ve cenazeye iştirak etmek gibi şeylerdir. Şart koşmuşsa dışarı çıkabilir. Şart koşmamışsa dışarı çıkamaz. Fakat bir yakını veya arkadaşı öldüğü zaman cenazesine katılmak için çıkmazsa bir kırgınlığın ve bozukluğun doğmasından korkarsa itikafı iptal olsa bile dışarı çık malıdır. Çünkü itikaf müstehap bir ibadettir. Sonuna kadar sürdürmek zorunlu değildir.