Rasulullahdan Sallallahu aleyhi vesellem rivayet edildiğine göre o, fıtır sadakasını müslümanların hurmadan bir ölçek ve arpadan bir ölçek olarak vermelerini farz kıldı ve insanlar bayram namazından çıkmadan önce bunun ödenmesini emretti.
Buhari ve Müslim’in Sahihlerinde Ebu Said elHudri’den şöyle nakledildi: “Biz Peygamberin zamanında fitreyi yiyecekten bir ölçek veya hurmadan bir ölçek veya arpadan bir ölçek veya peynirden bir ölçek veya kuru üzümden bir ölçek olarak verirdik.
Birtakım ilim adamları bu hadisteki yiyecek kelimesini buğday olarak tefsir ettiler. Diğer ilim adamları ise ister buğday olsun, ister mısır olsun, isterse darı olsun yiyecekle kastedilen şeyi belde halkının yediği şeyler olarak tefsir ettiler.
Doğrusu da budur. Çünkü zekat ve sadaka zenginlerin fakirlere bir yardımıdır. Bir müslümanın beldesinde yiyecek olarak kullanılmayan bir şeyi vermesi gerekmez.
Şüphesiz pirinç bu ülkenin bir yiyeceğidir, temiz ve kıymetli de bir yiyecektir. Cevazına hükmedilen arpadan daha değerlidir. Bu sebeple fıtır sadakasında pirinç verilmesinde bir sakınca yoktur.
Bütün cinslerden bir ölçek verilmesi vaciptir. Bir ölçek Kamus’ta ifade edildiğine göre normal olarak iki elle birlikte dört avuçtur. Ağırlık ölçüsü olarak üç kilograma yakındır. Bir müslüman ülkenin pirinç veya diğer yiyeceklerinden üç kilogram kadar yiyeceği fitre olarak verdiği zaman alimlerin görüşlerinden en sahih olanına göre hadiste zikredilen sınıflardan olmasa bile bu da fitre yerine geçer. Bunu ölçekle değil de yaklaşık üç kilogram olarak vermesinde de bir sakınca yoktur.
Fıtır sadakasını büyük küçük, erkek kadın, hür ve köle bütün müslümanlar adına vermek gerekir.
Anne karnındaki cenin adına fitre verilmesine gelince bunun vacip olmadığında icma vardır. Fakat Osman’ın fiilinden dolayı müstehaptır.
Bayram namazından önce verilmesi de vaciptir. Bayram namazından sonraya ertelenmesi caiz değildir. Bayramdan bir iki gün önce verilmesinde bir mani yoktur. Bununla bilinmektedir ki alimlerin görüşlerinden en sahih olanına göre fitre vermenin en erken vakti Ramazanın yirmisekizinci gecesidir. Çünkü ay yirmidokuz veya otuz gün çeker. Rasulullahın sahabileri fitreyi bayramdan bir iki gün önce verirlerdi.
Fitrenin sarf edileceği yer fakirler ve yoksullardır. İbn Abbas’tan rivayet edildiğine göre o şöyle dedi: “Rasulullah Sallallahu aleyhi vesellem oruçluyu boş ve çirkin sözlerin vebalinden kurtarmak ve yoksulları doyurmak için fıtır sadakasını farz kılmıştır.”
Fitre bir sadakadır. İlim adamlarının cumhuruna göre yiyecek yerine onun kıymetini vermek caiz değildir. Delilce sahih olan da budur. Peygamberin Sallallahu aleyhi vesellem ashabının ve ümmetinin çoğunluğunun yaptığı gibi yiyecekten vermek gerekir.
Allah’tan dinini anlamada ve ona sıkıca bağlanmada bizi ve bütün müslümanları başarılı kılmasını, kalplerimizi ve amellerimizi düzeltmesini dileriz. Şüphesiz o çok cömert ve çok kerimdir. Allah’ın salât ve selamı peygamberimiz Muhammed’e, onun ailesine ve arkadaşlarına olsun.