Ayın girişini tesbit etmenin şer’î/dini yolu insanların hilali gözetlemesidir. Gözetleyecek kişilerin dinine ve görme kuvvetine güvenilen kimselerden olması gerekir. Bu insanlar hilali gördükleri zaman, eğer Ramazan hilali ise oruç ile, Şevval hilali ise bayram ile amel etmelidirler. Görüş gerçekleşmediği zaman astronomi ilminin hesaplarına dayanarak hareket etmek caiz değildir. Şayet rasathaneler vasıtasıyla da olsa bir görüş gerçekleşmişse, Peygamber’in Sallallahu aleyhi vesellem: “Hilali gördüğünüz zaman orucu tutun, hilali gördüğünüz zaman bayram edin” sözünün genel ifadesi sebebiyle bu görüş muteberdir/gereğince amel etmek caizdir. Astronomik hesaplamaya gelince onunla amel etmek ve ona dayanmak caiz değildir. Dürbün denilen aleti kullanmaya gelince; bu hilalin görülmesini kolaylaştırıcı bir teleskoptur, bunda bir sakınca yoktur, fakat vacip de değildir. Çünkü sünnetten anlaşılan mana, başka bir şekilde görmeye değil, normal/alışılmış bir görmeye dayanmaktır. Fakat bu alet kullanılır da kendisine güvenilen bir kişi bu aletle hilali görürse bu görüşle de amel edilir. İnsanlar eskiden şabanın otuzuncu gecesinde veya Ramazanın otuzuncu gecesinde minarelere çıktıkları zaman bunu kullanıyorlardı. Her halukârda herhangi bir vasıtayla görüş gerçekleştiği zaman, Peygamber’in Sallallahu aleyhi vesellem: “Hilali gördüğünüz zaman oruç tutun, hilali gördüğünüz zaman bayram edin” sözünün genellik ifade etmesi sebebiyle bu görüşün gereğince amel etmek vaciptir.
