Ezvâc-ı Tâhirât’tan ve Kureyş’te cömertlik ile meşhur Ebû Ümeyyeb. el-Muğire b. Abdullah b. Amr’ın kızı (Hind) dır. İlk olarak Allah Resûlü’nün de süt kardeşi olan Ebû Seleme b. Abdullah b. Abdülesed el-Mahzûmî ile evlendi. Seleme isminde oğlu dünyaya geldi. Bundan dolayı kendisine Ümmü Seleme denildi. Seleme dışında Zeyneb, Ömer ve Durre isimli çocukları da bulunmaktadır. Ümmü Seleme Hazretleri kocasıyla ilklerin ilki olarak evvela Habeş’e, daha sonrasında ise Medine’ye hicret etti. Fakat Medine’ye hicret vaktinde müşrikler ona engel oldukları için, onun Medine’ye hicreti biraz gecikti. Ebû Seleme üçüncü veya dördüncü senesinde vefat etti. Şevval ayında Hz. Peygamber ile evlenmek ile şereflendi. O kocasına gayet itaatli ve gayet sadakatli bir kadın idi. Kocası (Ebû Seleme) vefat ettiğinde kendisine Ebû Bekir ile Ömer Hazretleri evlenme isteklerini iletseler de Ebû Seleme’den sonra başka biriyle evlenmeyeceğini söyleyerek kendilerine özür beyan etmişlerdi. Hatta Resûl-i Ekrem (s.a.s.) kocası vefat ettiğinde “Allah Teâlâ musibetinizi hayırlı etsin, sabrınızla beraber Allah sevap ihsan eylesin. Sana Ebû Seleme’den daha hayırlı biri olsun!…” diye dua ettiğinde “Ya Resûlallah! Ebû Seleme’den hayırlı kimse mi olur?..” dediği söylenir. Kendisi aşırı derecede akıllı, güzel, doğru fikirli bir kadındı.
Sevilme hissi, fıtratında bulunmaktaydı. (Velid b. Velid b. el-Muğire-meşhur Hz. Halid b. Velid’in kardeşi) vefat ettiğinde mersiye söylemişti. Hilafeti döneminde Hz. Osman’a söylemiş olduğu nasihati meşhurdur. Atîke bt. el- Ebû Zer’in hanımı olmamasına rağmen Ebû Zer diye söze başlaması gönlünün Ebû Zer’de olduğuna delildir. Ümmü Zer’ hadisinin temsil yollu olduğunu düşünenler de vardır.Müttalib’in oğlu anne bir kardeşi olan Züheyr b. Ebû Ümeyye Mekke-i Mükerreme’de Resûl-i Ekrem Hazretlerine eza ve cefa eden kimseler arasında yer almaktaydı. Ümmü Seleme’den ona bir tabiînden olan Süleymân b. Yesâr Hazretleri hadîs rivayet eder. Fahr-i Kainat, Peygamberlerin Sultanı Efendimiz (s.a.s.)’den rivayet ettiği hadîslerin toplamı 378 olup bunların on üçünde Buhari ve Müslim (r.anhümâ) ittifak etmişlerdir. En sağlam rivayete göre 63 tarihinden sonra vefat etmiş ve Cennetü’l-Bâkî’ye defn edilmişti. Ebû Saîd el-Hasan b. Ebi’l-Hasan Yesar el-Basrî48 Hazretlerinin annesi olan
Hayriye işaret edilen kişinin cariyesi olup hizmetle meşgul oldukları zamanlarda oğlu Hasan’ı ismi geçen Ümmü Seleme Hazretleri terbiye edermiş. Hasan-ı Basrî’nin böyle nadir alimlerden olmasını Ümmü Seleme hazretlerinin bereketi sayesindedir, denilmiştir. (Hayriye) tabiînden olup dindar ve zâhide bir kadındı.
Samer Yayınları
Rızaeddin Fahreddin – Ahmet Acarlıoğlu