Yağmur, insanın ve tabiatın hayatiyeti için büyük önem taşıyan ilâhî bir nimettir. Yağmur, kültürümüzde bu hayatî öneminden dolayı rah-met olarak anılagelmiştir. Onun yokluğu arzu edilmeyen bir şeydir. Müslümanlar yağmurlar kesildiği zaman yağmur duasına çıkarak, ihsan ve keremi bol olan Yüce Yaratandan yağmur niyazında bulunurlar. Bazı İslâm bilginlerine göre istiskadan maksat yalnızca bir dua ve istiğfar olup burada cemaatle namaz sünnet kılınmamıştır. İsterlerse ayrı ayrı namaz kılabilirler. Ancak toplu olarak kılarlarsa, bu da caizdir. Diğer bazı İslâm bilginlerine göre ise, Cuma namazı gibi cehren/açık olarak kıraatle iki rekât namaz kılınması menduptur. Kılınan namazdan sonra bayram na-mazlarında olduğu gibi hutbe irad edilir.
Bir bölgede kuraklık olması hâlinde, o bölge sakinlerinin topluca açık bir alana çıkıp tövbe-istiğfardan sonra, Allah’tan bolluk ve berekete vesile olacak yağmur göndermesini istemeleri, bunun için dua etmeleri sünnettir. Bu duaya yağmur isteme anlamına gelen “istiskâ duası” denir. Üç gün ard arda yağmur duasına çıkılması müstehaptır. Peygamberimiz (s.a.s.) bizzat kendisi yağmur duası etmiş, ayrıca kuraklıktan sıkıntıya düşüldüğünde yağmur duasında bulunulmasını tavsiye etmiştir.
Duaya çıkmadan önce dargınlar barıştırılır, yetimler ve yoksullar gözetilir, bolca sadaka dağıtılır. Çocuklar ve hayvanlar birlikte duaya çıka-rılır. Zayıflara, çocuklara, ihtiyarlara dua ettirilir. Böylece Allah’ın rahmetinin tecelli etmesi arzulanır. Önce tövbe istiğfarda bulunulur, haksız yere alınmış şeyler varsa sahiplerine iade edilir, Müslümanlar için mağfiret dilenir. Hüzünlü, tevazulu, huşûlu bir şekilde Yüce Allah’ın rahmet ve yardımı niyaz edilir. Peygamber Efendimizden nakledilen yağmur duası şöyledir:
Okunuşu: Elhamdülillahi rabbi’l-‘âlemîn Er-rahmâni’r-rahîm. Mâliki yevmi’d-dîn, Lâ ilâhe illallâhu yef’alü mâ yurîd.
Allâhümme entellâhu lâ ilâhe illâ ente’l-ğaniyyü ve nahnü’l-fukarâu, enzil ‘aleyne’l-ğayse vec’al mâ enzelte lenâ kuvveten ve belâğan ilâ hîne.
Allâhümme’skınâ ğaysen merîen merî’an tabakan ‘âcilen ğayra râisin nâfi’an ğayre dârrin.
Allâhümme’skınâ ğaysen muğîsen merîen tabakan merî’an ğadekan ‘âcilen ğayra râisin.
Allâhümme’skınâ ğaysen muğîsen mürîen nâfian ğayra dârrin, ‘âcilen ğayra âcilin.
Allahümme’skınâ, Allahümme’skınâ, Allahümme’skınâ.
Allahümme eğısnâ, Allahümme eğısnâ, Allahümme eğısnâ.
Allahümme ‘ale’l-âkâmi ve’z-zırâbi ve butûni’l-evdiyeti ve menâbiti’ş-şeceri. Allahümme’skı ‘ıbâdeke ve behâimeke venşur rahme-teke ve ahyi beledeke’l-meyyite.”
Anlamı: “Hamd, rahman, rahim, din/hesap gününün maliki olan âlemlerin Rabbine aittir. Allah’tan başka ilâh yoktur. O, dilediğini yapar. Allah’ım! Sen Allah’sın, Senden başka ilâh yoktur. Sen zenginsin, biz fakiriz. Bize bol yağmur indir. İndirdiğin yağmuru bize kuvvet ve güç eyle ve
yağmuru (muhtaç olduğumuz) zamana kadar indir.” (Ebû Davud, Salat, 260; İbn Mâce, İkamet, 154; Ahmed, VI, 166 Buhârî, Tefsir, Sûre, 2,15)
“Allah’ım! Bize yardım eden, içimize sinen, bol, faydalı, her tarafı kaplayan, her tarafa akıp giden, her tarafı sulayan umumi bir yağmur ihsan buyur.” (İbn Mace, İkamet, 154)
“Allah’ım! Bize bol, faydalı, her yeri kaplayan, uygun zamanlı yağmur ver.” (İbn Mace, İkame, 154)
“Allah’ım! Bize imdadımıza koşan, afiyet veren, hızlı, zararlı olmayan, yararlı, gecikmeyen acil yağmur gönder.” (Ebû Davud, Salât, 260)
“Allah’ım! Bize yağmur ver. Allah’ım bize yağmur ver, Allah’ım bize yağmur ver.” (Buhârî, İstiska, 7; Cuma, 6)
“Allah’ım bize yağmur ihsan et, Allah’ım bize yağmur ver, Allah’ım bize yağmur ver. Allah’ım yüksek tepelere, küçük tepelere, vadilere, ağaçlık tepelere yağdır.” (Buhârî, İstiska, 6, 7, 9, 10).
“Allah’ım! Kullarını, hayvanlarını yağmur suyuyla sula, rahmetini saç ve dağıt, ölmüş olan topraklarımıza hayat ver.” Bu duanın ardından Türkçe olarak şöyle dua edilebilir:
“Ya Rab! Bize yardım eden, içimize sinen, bol faydalı, her tarafı kaplayan, her tarafa akıp giden, her tarafı sulayan umumi bir yağmur ihsan buyur.
Ey Yüce Rabbimiz! Bizleri yağmurla nimetlendir. Bizleri ümidini kesenlerden eyleme.
Ya Rab! Bizim için ekinlerimiz yetişsin, sağmal hayvanlarımız süt versin, göğün bereketleri ve yeryüzünün bereketleri ile bizleri sevindir, nimet-lendir.
Ey yüce Rabbimiz! Biz senden mağfiret, bağışlanma dileriz. Şüphesiz sen çok mağfiret edensin. Bize semadan bol ve hayırlı yağmurlar yağdır.” Yağmur yağarken;
“Allâhümme sayyiben nâfi’an”
“Ya Rab! Bunu hakkımızda faideli bir yağmur eyle” (Buhârî, İstiska, 23) şeklinde dua edilir.
Yağmur çok yağdığında ise Hz. Peygamber şöyle dua etmiştir:
Okunuşu: “Allahümme havâleynâ velâ ‘aleynâ.
Allahümme ‘ale’l-âkâmi ve’z-zırâbi ve butûni’l-evdiyeti ve menâbiti’ş-şeceri.”
Anlamı: “Allah’ım! Üzerimize değil, çevremize; Allah’ım, dağlara, tepelere, vadilerin içlerine ve ağaç biten yerlere.” (Buharî, İstiska, 6; Müslim, İstiska, 8)