Peygamberimiz (s.a.s.) “Göz (nazar) haktır” (Buhârî, Tıbb, 36) buyurmuş, yüzünde sarılık gördüğü biri için; “Buna dua okuyun, çünkü kendisinde nazar var” demiştir. (Buhârî, Tıbb, 34)
Göz değmesi (nazar), haktır ve gerçekleştiği bilinen bir gerçektir. Günümüzde de müsbet ilim, insan gözünün bazı zararlı ışınlar yaydığını ve bunun insanlar üzerinde olumsuz etkiler meydana getirdiğini ortaya koymuştur.
Ebû Said el-Hudri (r.a) diyor ki: Resûlullah (s.a.s.), cinlerden ve insan gözünden Allah’a sığınırdı. Bu durum, “Muavvizeteyn (Felâk ve Nâs)” sûreleri ininceye kadar devam etti. Daha sonra bu sûreleri okudu, diğerlerini bıraktı.” (Tirmizî, Tıbb, 16; İbn Mâce, Tıbb, 32)
İbn Abbas (r.a) diyor ki: Peygamberimiz (s.a.s.), Hasan ile Hüseyin’i nazar ve benzeri olumsuzluktan korumak için onlara şu duayı okurdu:
Okunuşu: “E’ûzü bi kelimâtillâhi’t-tâmmeti min külli şeytânin ve hâmmetin ve min külli ‘aynin lâmmetin.”
Anlamı: “Sizi her türlü şeytan ve zehirli hayvanlardan ve bütün kem gözlerden Allah’ın eksiksiz kelimelerine ısmarlarım.” (İbn Mâce, Tıbb, 36; İbn Hıbbân, İstiaze, No: 1012–1013)
* Sahabeden Said b. Hâkim (r.a.) diyor ki; Peygamberimiz bir şeye göz değmesinden korkarsa şöyle dua ederdi:
“Allâhümme bârik fîhi velâ tedurrahû”
“Allah’ım! Onu mübarek eyle ve ona zarar verme.”
Sahabeden Enes (r.a.)’in bildirdiğine göre Peygamberimiz (s.a.s.); “Kim hoşuna giden bir şey görür de;
“Mâşâallâhu lâ kuvvete illâ billâhi lem yedurrahu”
“Allah’ın dediği olur. O’ndan başka kuvvet ve kudret sahibi yoktur” derse, ona hiçbir şey zarar vermez.” (Beyhakî, Şuabü’l-Îmân, IV, 90, No: 4370)
Hadislerden anlaşılmaktadır ki, insanın hoşuna giden ve dikkat çeken şeylere nazarının değmemesi için Allah’a dua etmeli ve zarar gelme-mesi için O’na yalvarmalıdır. Peygamberimiz Efendimiz, farklı şekillerde bunun örneğini bizlere sunmuş ve söylenmesi gerekenleri öğretmiştir.b (bk. Ahmed, III, 447; Hâkim, IV, 215–216)
Konu ile ilgili bir ayette, verimli ve son derece göz alıcı bir bahçeye sahip olan ama Allah’a şükretmeyen, “maşallah” demeyen; neticede tüm serveti helâk olan nankör bir insandan bahsedilirken, ona nasihat eden mü’min bir kişinin şu sözlerine yer verilmektedir:
“Bağına girdiğinde ‘Maşallah! Kuvvet yalnız Allah’ındır’ deseydin ya!” (Kehf, 18/39)